Η απρόσωπη έκφραση στην ιταλική γλώσσα
Στο σημερινό μας άρθρο θα αναλύσουμε το γραμματικό φαινόμενο la forma impersonale, που είναι ένα σημαντικό κεφάλαιο για όσους σπουδαστές θέλουν να εμβαθύνουν στην γραμματική της ιταλικής γλώσσας.
Σχηματισμός της απρόσωπης έκφρασης
Κάθε ρήμα μπορεί να σχηματισθεί και απρόσωπα, χωρίς να προσδιορίζεται ακριβώς το υποκείμενό του .
si + terza persona singolare
Η απρόσωπη σύνταξη (forma impersonale) σχηματίζεται με την αντωνυμία «si impersonale» και το γ’ ενικό πρόσωπο του ρήματος σε όλους τους χρόνους.
Η αντωνυμία «si» έχει την έννοια της αόριστης αντωνυμίας «uno» (ένας, κάποιος, κανείς).
Ας δώσουμε κάποια παραδείγματα για να γίνει πιο κατανοητό το γραμματικό φαινόμενο:
Π.χ. Qua si mangia bene e si paga poco = Qua uno mangia bene e paga poco (εδώ τρώει κανείς καλά και πληρώνει λίγο)
Π.χ. Si vive bene in questa città (ζει καλά κανείς σ’ αυτήν την πόλη)
Αρκετές φορές συναντάται η ίδια σύνταξη, δηλαδή si + terza persona singolare, αλλά με το υποκείμενο να εννοείται.
Π.χ. Stasera si esce in compagnia = Stasera usciamo in compagnia
Π.χ. Domani si va al cinema = Domani andiamo al cinema
Απρόσωπη έκφραση+ επίθετο, αντωνυμία, ουσιαστικό
Εάν μετά από απρόσωπη σύνταξη ακολουθεί ένα επίθετο, ή κάποτε και μια αντωνυμία ή ουσιαστικό, αυτά τα τελευταία τα βρίσκουμε στον πληθυντικό αριθμό του αρσενικού όμως γένους, εκφράζοντας έτσι την γενικότητα της έννοιας.
Π.χ. Quando si lavora molto, si è stanchi = Quando uno lavora molto, è stanco
Π.χ. Si è tristi, quando si è soli = Uno è triste, quando è solo
Απρόσωπη έκφραση στη μέση φωνή(forma riflessiva)
Όταν έχουμε απρόσωπη έκφραση στην forma riflessiva, στη θέση του «si impersomale» τοποθετείται το μόριο «ci».
Γιατί συμβαίνει αυτό?
Απλούστατα αυτό γίνεται για να αποφεύγεται η κακόηχη συνάντηση του «si impersomale» με την αυτοπαθή αντωνυμία του «si» του μέσου ρήματος(forma riflessiva).
Π.χ. Ci si alza presto la mattina και όχι Si si alza presto la mattina
Π.χ. Ci si sente stanchi dopo il lavoro και όχι Si si sente stanchi dopo il lavoro
Προσοχή: στον αρνητικό τύπο της απρόσωπης σύνταξης το «non» προηγείται του ρήματος.
Π.χ. Non si fa cosi! = Uno non fa cosi!
Για να εμβαθύνει ο σπουδαστής στα γραμματικά φαινόμενα της ιταλικής γλώσσας μπορεί να συμβουλευθεί το ανανεωμένο εγχειρίδιο Grammatica della lingua italiana in pratica.